Włochy to kraj bardzo bogaty turystycznie i na pewno jedna podróż nie wystarczy, aby poznać je w całości. Każdy znajdzie tu coś dla siebie – jedni ciszę, spokój, tradycjonalizm i sielankę, inni – nowych, wesołych i energetycznych ludzi, ruch, wyśmienite wino czy aromatyczną kawę, zabytki oraz niezapomniane krajobrazy. Na każdym kroku turysta spostrzega tu włoską radość życia, czyli po prostu dolce vita.
Włochy leżą na południu Europy, a dokładnie na Półwyspie Apenińskim. Na swoim terenie posiadają aż dwa wulkany: Wezuwiusza (uśpiony od 1944r., położony nad Zatoką Neapoliatńską) oraz Etnę (czynna, umiejscowiona na wschodnim wybrzeżu Sycylii). Obie włoskie wyspy (Sycylia i Sardynia) posiadają górzyste tereny, zachęcające do wspinaczek i robienia przepięknych zdjęć. Włochy to kraj aż z trzech stron otoczony wodą. Na północy tego państwa znajdziemy góry, zaś na południu oraz południowym zachodzie – przepiękne plaże.
Podróżowanie po Włoszech jest przyjemne i łatwe, choć w okolicach południowego Tyrolu i w Toskanii napotkamy tereny bardziej górzyste oraz liczne tunele.
W górzystej Sardynii telefony komórkowe mogą miejscami tracić zasięg. W pozostałych częściach Włoch zasięg telefonii komórkowej jest bardzo dobry.
Do Włoch najlepiej jest wyjechać we wrześniu. Wówczas jest ciepło, ale nie ma upałów oraz całej rzeszy turystów, jak to bywa od czerwca do sierpnia. Na południe od Rzymu zimy są nieco łagodne, lecz w Alpach oraz Apeninach amatorzy sportów zimowych będą mogli do woli szusować na nartach.
Wizy
Polacy nie muszą posiadać wiz, aby znaleźć się na włoskiej ziemi, gdyż są obywatelami państwa będącego członkiem Unii Europejskiej. Granice Włoch przekracza się na podstawie ważnego dowodu osobistego bądź paszportu.
Wyjazdy i wyloty
Z Polski do Włoch można lecieć samolotem, np. liniami PLL LOT, WizzAir czy Alitalia. Z Warszawy dolecimy do Rzymu, Mediolanu, Wenecji oraz Werony, zaś z Katowic do Turynu, a z Krakowa wyłącznie do Mediolanu.
Jeśli nie lubimy latać, to możemy udać się do Włoch koleją, choć jest to nieco kłopotliwe oraz drogie. Do ojczyzny makaronu nie istnieją bowiem bezpośrednie połączenia kolejowe. Drogę do Rzymu będziemy musieli pokonać przez Wiedeń czy Budapeszt, choć może być to dobrą okazją do zwiedzenia innych zakątków Starego Kontynentu.
Samochód to również jedna z opcji dojazdowych do Italii. Wybór trasy zależny jest od miejsca startu danego turysty. Polskie prawo jazdy jest we Włoszech honorowane.
Ci, którzy wolą nie siedzieć za kierownicą mogą wybrać zorganizowaną wycieczkę turystyczną i autobus, który średnio trzy razy w tygodniu odjeżdża do Włoch. Zazwyczaj w przeciągu 24-28 godzin możemy nim dojechać do Rzymu, Neapolu, Wenecji, Bolonii i Florencji.
Włoskie zwyczaje
Włosi są bardzo odważni, impulsywni, otwarci i często zaczepiają na ulicy kobiety słowami „Ciao bella” („Witaj piękna”). Ważne, żeby kobiety-turystki ubierały się nieco skromniej wtedy, gdy chcą zwiedzać obiekty sakralne. Źle widziane jest prowadzenie samochodu, a także wchodzenie do lokalów czy barów bez koszulki, nawet w upały.
Jedzenie we Włoszech
To bardzo ważny element życia każdego Włocha, który stanowi dla tego narodu niemal rytuał. Smacznie można tu zjeść nawet w zwykłej tratorii, czyli barze (ceny od 35 zł, do tego należy również doliczyć koszt nakrycia stołu: 7-10 zł). Włoska kuchnia oparta jest na świeżych owocach, warzywach, oliwie, ziołach oraz ze względu na bliskość morza – także rybach. Jest ona uznawana nie tylko za jedną z najzdrowszych kuchni świata, ale również za najlepszą.
Będąc we Włoszech, na pewno trzeba skosztować pizzy, pasty (makaronu), panini, czyli kanapki z prosciutto czy mozarellą i wspaniałego deseru w postaci prawdziwych lodów włoskich, panacotty (rodzaj budyniu), panattone (rodzaj babki drożdżowej), macedonii (mieszanki owocowej), salami chiocolato (czekoladowego salami) lub tiramisu. Warto również napić się prawdziwego, włoskiego espresso (2 zł) lub cafe macchiato (7 zł). Z włoskich regionalizmów poleca się spróbowanie tzw. suchego bekonu („speck”) czy też napić się grzanego wina („gluhwein”). Pamiętajmy, że wszystkie włoskie sklepy i urzędy na czas lunchu (czas pomiędzy 13.00 a 15.00) są zamykane, a następnie otwierane ponownie dopiero po godzinie 15.00. Jeżeli mamy coś pilnego do załatwienia w banku lub na poczcie, lepiej jest to zrobić rano albo późnym popołudniem.
Nocleg
Włochy mają dobrze rozwiniętą bazę hosteli. Jeśli nie możemy sobie pozwolić na noc w dwu- lub trzygwiazdkowym hotelu we Włoszech (koszt ok. 250 zł), to warto wybrać tańszą opcję w postaci hostelu (do 70 zł za pokój dwuosobowy).
Najtańsze noclegi znajdziemy na Sardynii (20-80 euro za noc) lub wszystkich włoskich plażach.
Język
We Włoszech można porozumieć się w języku włoskim, angielskim (Włosi raczej mało mówią po angielsku), niemieckim (lecz tylko północna część kraju, czyli tzw. południowy Tyrol), czasem w hiszpańskim czy francuskim.
Po angielsku i niemiecku na pewno dogadamy się w kurortach turystycznych.
Włosi bywają oporni na naukę nawet własnego języka, stąd mnogość dialektów regionalnych. Na prowincji może zdarzyć się tak, że turysta nie spotka nikogo, kto mówiłby w innym języku niż włoski.
Ceny we Włoszech
Ceny produktów spożywczych są dużo wyższe niż w Polsce. Za kg sera zapłacimy ponad 40 zł, za chleb średnio11 zł, za mały jogurt – 2,50 zł, kostkę masła – ponad 7 zł, półtora litra wody mineralnej – ok. 1,7 zł, mleko – ok. 4,20 zł, herbatę (20 torebek) – ok 9,50 zł, papierosy – ok. 21 zł, piwo – ponad 4 zł, 1 kg szynki – prawie 76 zł, 1kg filetów z kurczaka – ok. 40 zł, makaron (0,4 kg) – ok. 3,5 zł, wino (0,75 l) – niecałe17 zł, za noc w hostelu – 70 zł, za obiad – 35 zł, a bilet na metro -3,5 zł. Walutą uznawaną we Włoszech jest euro, które w przeliczeniu na zł wynosi ok. 4, 20 (1 EUR = 4.1893 PLN).
Ze znalezieniem bankomatu we Włoszech nie ma większego problemu, podobnie jest w przypadku chęci płacenia kartą, choć warto mieć przy sobie parę euro na drobne wydatki. Gotówka przydaje się wtedy, gdy jedziemy samochodem w czasie sjesty (jesteśmy wówczas skazani na samoobsługę automatu na banknoty).
Najlepszymi pamiątkami z Włoch będą: sery, makarony, oliwa z oliwek, wino, ocet balsamiczny, maski karnawałowe z Wenecji oraz ubrania od znanych włoskich projektantów, kupione za połowę ceny w tzw. outletach (sklepach sprzedających odzież po obniżonej cenie).
Warto przywieźć z sobie z Italii także ekspres do kawy (caffetiera), który we Włoszech można nabyć za rozsądną cenę. Duży wybór ekspresów oferują dwa włoskie domy towarowe- Upim i Standa. Można też kupić odzież i buty, lecz są one raczej drogie. Jedynie targi dają okazję do tańszych zakupów.
Sklepy i urzędy we Włoszech są zamknięte w czasie sjesty, czyli w godzinach 12:30 (13.00)- 15:30 (16.00). poczty pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:30-13:00. Jeśli chcemy kupić tylko znaczek, to możemy udać się również do kiosku – Tabacchi.
Transport
Prawie do każdej włoskiej miejscowości można dojechać autobusem, dlatego też najczęściej korzysta się z tego środka transportu, który niestety ma tendencje do sporych opóźnień. Jeśli zależy nam na szybkim dotarciu na miejsce, to lepiej jest wybrać pociąg lub samochód. Za jednorazowy bilet na autobus zapłacimy 4 zł.
Wynajem auta na lotnisku kosztuje od 40 euro za dobę wzwyż, w zależności od ilości dni, a także marki samochodu. Pamiętajmy, że Włochy to kraj, gdzie na ulicach widnieje ogromna ilość aut, stąd korki oraz duża liczba wypadków. Wszystkie włoskie autostrady sa płatne.
Najlepszym sposobem podróżowania po Italii są pociągi, które jeżdżą często, a także są czyste i wygodne. Pociag to dobre rozwiązanie, pod warunkiem, że zależy nam na oszczędności pieniędzy, nie zaś czasu. Ten środek transportu zazwyczaj już na starcie jest opóźniony, a jeśli wybieramy sie w podróż w weekend albo święta, to musimy zakupić bilet na przynajmniej dwa dni przd wyjazdem. Koleje włoskie mają często sporo promocji sezonowych czy turystycznych i warto pytać o nie w kasach biletowych. Największą przewagą autobusów nad koleją jest to, że pociągiem nie dotrzemy do mniejszych miejscowości.
Taksówki są drogim środkiem transportu, gdyż już na wejściu będziemy musieli zapłacić 10 zł. Ceny dojazdu z lotniska do centrum miasta są niemal trzy razy droższe niż w przypadku autobusu. Jeśli poprosimy o podanie rachunku fiskalnego, mamy szanse na uniknięcie oszustwa.
Rower jest jednym z szybszym sposobów poruszania sie po włoskich miastach. Wybierając ten środek transportu, szybko ominiemy korki, błyskawicznie dotrzemy w wybrany punkt miasta i zaoszczędzimy sporo pieniędzy. Jeżeli nie posiadamy własnych dwóch kółek, to możemy nabyć rower już od 300 zł w górę.
Pomiędzy większymi włoskimi miastami kursują samoloty, lecz bilety są bardzo drogie. Decydując się na przelot samolotem, to lepiej jest wybierać tanie linie lotnicze niż krajowe, gdyż w ten sposób można zaoszczędzić kilkaset złotych.
Metro to równie dobry pomysł na przemieszczanie sie po większych włoskich miejscowościach. Za jednorazowy przejazd zapłacimy 3,5 zł, za 24-godzinny bilet- 10 zł, zaś za tygodniowy bilet- 30 zł. Dwa ostatnie rodzaje biletów ważne są również w autobusach i tramwajach.
Włochy posiadają też dobrze rozwiniętą sieć promów oraz wodolotów obsługiwanych przez prywatne firmy. Jeżeli będziemy chcieli wyruszyć na np. Sardynię, to będziemy musieli przebyć tę drogę trasą wodną. Do wyboru mamy: prom/łódź (bilet w obie strony to koszt 80-120 euro) bądź ponton (60-120 euro). Promem turyści mogą dopłynąć do Grecji, Malty, Tunezji, Afryki Północnej oraz Francji.
Co warto obejrzeć i zwiedzić
W stolicy kraju, czyli Rzymie koniecznie należy zwiedzić Koloseum, hiszpańskie schody, Circus Maximus, trevi fountain, Watykan (kaplica sykstyńska z freskami Michała Anioła-„Stworzenie Adama”, „Sąd ostateczny”).
We Florencji warto ujrzeć katedrę Santa Maria del Fiore i dzwonnicę Giotta, z której można podziwiać panoramę całego miasta.
Udając sie do południowego Tyrolu (Brixen, Meran, Bruneck, Bozen, Lana), będziemy mogli doświadczyć istnego raju dla narciarzy. Z pobytu tam ucieszą się również osoby lubiące zwiedzać zamki. W Meran, ulubionym mieście cesarzowej Sissi- żony Franciszka Józefa należy udać się do ogrodów Sissi, a także do zamku Sissi, posiadającego jeden z najpiękniejszych ogrodów w Europie.
W Mediolanie na pewno warto udać się do La Scali, czyli jednej z najsłynniejszych oper na globie. Ceny nie są mocno wygórowane i wahają się od 40 do 80 zł. Bilety można zamówić w kasie bądź przez internet.
Narciarzom polecany jest południowy Tyrol, który posiada niezliczoną ilość tras narciarskich. Amatorom sportów wodnych na pewno spodoba się na archipelagu wysp pomiędzy Sardynią a Korsyką. Znajdują się tam bowiem bajeczne plaże i szmaragdowa woda. Istnieje tam również wiele rezerwatów morskich, które ze swoją zróżnicowaną fauną są istnym rajem dla płetwonurków.
Ważniejsze miasta
Najważniejszym i najchętniej odwiedzanym miastem we Włoszech jest oczywiście stolica tego kraju, czyli Rzym (Roma). W wiecznym mieście nie można narzekać na brak zabytków, pubów, kawiarenek czy dyskotek. Każdy przybywający do Rzymu turysta musi udać się do symbolu tego miasta, czyli Kapitolu, Koloseum, Forum Romanum, a także Bazyliki św. Jana. Ciekawi pięknej architektury podróżnicy mogą zobaczyć również kościół San Marco, Hiszpańskie Schody, Plac Wenecki i Piazza Navona z Panteonem.
Miłośnicy dawnych dziejów koniecznie muszą przyjechać do Bolonii. Znajdą tu ruiny akweduktów, ruiny amfiteatru rzymskiego, katedrę romańską, mueum archeologiczne, XIV- i XV- wieczne pałace renesansowe, zegar słoneczny oraz gotycką bazylikę San Petronio.
Przepiękną architekturą może pochwalić się również Mediolan. Ta kolebka mody zawiera takie architektoniczne perełki jak XIV-wieczna Katedra z pięcionawowym wnętrzem, tzw. Bramy Mediolańskie, zamek Sforzów, czy Piazza Sant’Ambrogio. Warto udać się tu do La Scali, w której wystąpiła m.in. Maria Callas, XIX- wiecznej Galeria Vittorio Emmanuele II oraz najsłynniejszego muzeum sztuki w Mediolanie- Pinacoteca di Brera.
Do Turynu najchętniej wybierają się podróżnicy automobilów, gdyż to właśnie tu narodził się słynny Fiat. Warto zwiedzić Lingotto, czyli fabrykę motorów, którą przekształcono w nowoczesny kompleks z hotelem i Museo dell´Automobile. Miasto to słynie także z umieszczonego w katedrze pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela Całunu Turyńskiego. Ludzie z całego globu przybywają tu złożyć hołd całunowi, który niegdyś okrywał ciało zdjętego z krzyża Jezusa Chrystusa. Kolejną atrakcją Turynu jest najpiękniejszy plac w Europie – Piazza San Carlo czy dekoracyjny zamek Palazzo Madama. Ta włoska miejscowość słynie też ze słodkich pralin z orzechami laskowymi, czyli gianduiotto.
Do Wenecji warto przyjechać nie tylko w czasie karnawału, ale także dla licznych zabytków (m.in. wieża zegarowa, Pałac Dożów, most Westchnień, dzwonnica św. Marka) oraz polenty i wina Valpolicella.
Florencja znana jest przede wszystkim z katedry Santa Maria del Fiore posiadającej największą ceglaną kopułą na świecie. Jej najważniejszymi zbytkami są: kościół Santa Maria Novella, na którym znajdziemy dwa przyrządy astronomiczne z 1572 roku – zegar słoneczny, a także do wyznaczania współrzędnych równikowych oraz ekliptycznych ciał niebieskich, bazylika św. Krzyża, czyli największy kościół franciszkański na świecie oraz Palazzo Vecchio. Światową sławą cieszy się florencka Galleria degli Uffzi, która zawiera największy zbiór sztuki włoskiej na świecie.
Jak mówi jedno z przysłów: „Obejrzeć Neapol i umrzeć”. W przerwach pomiędzy jedzeniem tutejszego przysmaku, czyli pizzy napoletana czy przejażdżkami kolejką linową Montesanto warto zwiedzić Palazzo Reale (Pałac Królewski), antyczny andegaweński dwór królewski Castel Nuovo, Katedrę Św. Januarego, Klasztor Kartuzów, Pałac Królewski, zamek Sant’Elmo i opactwo Certosa di San Martino, które jest jednym z ciekawszych przykładów baroku neapolitańskiego.
Opieka medyczna
Turystom we Włoszech przysługują te same prawa co każdemu obywatelowi Italii. Podstawą do uzyskania opieki medycznej jest karta EKUZ. Jeśli ulegniemy wypadkowi, musimy zarejestrować się we włoskim odpowiedniku NFOZ. Bez rejestracji zostanie nam udzielona pomoc tylko w nagłych wypadkach. Hospitalizacja jest darmowa.
Jeżeli jesteśmy amatorami sportów zimowych, lepiej abyśmy wcześniej nabyli dodatkowe, prywatne ubezpieczenie, które obejmuje m.in ewentualny transport poszkodowanego śmigłowcem do Polski.
Na co uważać?
Należy uważać na oszukujących turystów taksówkarzy, którzy często wożą ich okrężną drogą. Nagminnie zdarzają się tu także kradzieże, szczególnie w metrze lub zatłoczonym miejscu.
We Włoszech obowiązuje ruch prawostronny. Obywatele tego kraju to niezbyt dobrzy kierowcy, gdyż jeżdżą agresywnie i wpychają się przed inne auta.
Turyści decydujące się na spanie w namiocie muszą uważać na małe skorpiony. Po ukąszeniu u dorosłych ludzi dochodzi do wysokiej gorączki, zaś u dzieci może dojść nawet do zgonu. Jeśli zauważymy ślad po ukąszeniu u swojej pociechy, natychmiast dzwońmy po pogotowie.
Co ze sobą zabrać?
Na pewno przydatne będą okulary przeciwsłoneczne, kapelusz do ochrony przed słońcem, krem z ochronnym filtrem, przejściówkę do włoskich gniazdek elektrycznych, aparat fotograficzny, a także lekkie, bawełniane ubrania.
Włochy to przede wszystkim zapadająca w pamięć, bajkowa architektura, szykowna elegancja cudowne plaże, sztuka no i makaron, czyli pasta. Jest to jeden z najpopularniejszych kierunków turystycznych na Straym Kontynecie. Najlepiej wybrać sie tam w maju, czerwcu lub sierpniu, gdyż Włosi wówczas wyjeżdżają na urlopy i jest dużo spokojniej oraz ciszej. Październikowi lub listopadowi turyści będa z pewnością narzekać na deszcz, zaś lipcowi – na otaczające ich tłumy podróżników i samych Włochów. Włochy sposobają sie wysztkim tym, którzy kochają sztukę, fotografię, niespotykaną architekturę i jedzenie.