Overbooking jest pojęciem, które w głównej mierze kojarzy się z branżą powietrzną i oznacza sytuację, kiedy linie lotnicze sprzedały większą liczbę biletów na wybrany lot, niż w rzeczywistości mają miejsc w samolocie. Rozwiązanie to ma na celu zminimalizowanie pustych foteli w danym rejsie, ze względu na niestawienie się pasażerów lub opóźnione połączenie, w wyniku którego podróżny nie zdążył na lot. Na co dzień tę zasadę wykorzystują praktycznie wszyscy przewoźnicy i jest ona jak najbardziej zgodna z prawem.
Overbooking – dlaczego jest stosowany?
Praktyka ta ma pomóc liniom lotniczym w optymalizowaniu kosztów, co w konsekwencji przekłada się na tańsze bilety dla podróżnych. Przewoźnicy zdają sobie sprawę z faktu, iż pewien procent osób, które kupiły bilet nie stawi się na dany lot. Z tego powodu decydują się na sprzedaż większej puli biletów, w celu zagwarantowania wyższego przychodu. Ostatecznie może się okazać, że wszyscy pasażerowie się pojawią, a lot jest w całości wyprzedany. Wówczas dochodzi do sytuacji, w której część klientów nie wejdzie na pokład samolotu.
Wysokość i rodzaj rekompensat
Nie ma żadnej regulacji prawnej, która uchroniłaby konsumentów przed występowaniem tego rodzaju zdarzenia. Overbooking w świetle prawa jest dozwolony, niemniej jednak istnieją regulacje mówiące o tym, jaka rekompensata należy się podróżującemu, który nie mógł skorzystać z wcześniej wykupionego lotu. W pierwszej kolejności linie lotnicze poszukują jednak chętnych pasażerów, którzy dobrowolnie zrzekną się swojego miejsca. Jeśli ochotników będzie zbyt mało, adekwatna liczba pasażerów może nie zostać wpuszczona na pokład. Choć nie ma oficjalnej informacji, w jaki sposób linie typują takie osoby, to istnieją przesłanki mówiące o tym, że przewoźnicy z reguły nie biorą pod uwagę rodzin z dziećmi, osób starszych i niepełnosprawnych, które w przypadku tak stresującej sytuacji mogłyby mieć problemy, aby sobie z nią poradzić.
Zgodnie z rozporządzeniem z 2004 roku, na terenie Unii Europejskiej za brak możliwości uczestnictwa w danym locie z winy przewoźnika należy się odszkodowanie. Rekompensata rośnie wraz z długością trasy – do 1500 km jest to 250 euro, od 1500 km do 3500 km – 400 euro, powyżej 3500 km – 600 euro. Linia lotnicza może także zaproponować inny rejs. Jeśli odbywa się kolejnego dnia, podróżny musi mieć zagwarantowany nocleg, a także odpowiednią ilość posiłków oraz napojów. Jeśli pasażer uzna, że poniesione przez niego straty z tytułu overbookingu są wyższe (np. w przypadku niewykorzystanej rezerwacji noclegu w miejscu docelowym, wynajmu auta itd.), ma prawo do dochodzenia swoich praw na drodze sądowej.
Są jednak przypadki, w których odszkodowanie nie będzie zasadne. Dzieje się tak, jeśli linia lotnicza zapewni podróżującemu alternatywny lot, który pozwoli mu dotrzeć na miejsce z opóźnieniem nie dłuższym niż godzina lub zaproponuje lot w klasie wyższej od pierwotnie wykupionej.